781 / 1821
MAR IO LEONI E LA
“
LU I SA D ' A S T
„
A vó cat.
(Sprezzante)
El
marches Frinco, él marches Frinco!
[Un vii
Ch’i l’eu vist ai me pè... ch’a l'è scapa
A la neuit an sità. parei d ’un lader!
Oh, ch’im lo treuva, ch’im lo treuva an facia:
I l'òma da rangè d ’ cónt vej anssema!
(Si bussa
in
fondo)
M arch.
Chi j'elo mai? Chi a bat?
Lòkknss.
(Di dentro)
Sòr
avócat!
A v ó c a t.
L ’è la vós dèi tensiór, la vós d ’ Lórenss...
Lókenss.
Ch’a vefla a deurve, presti...
A v ó c a t.
(Andando atta porta)
Cosa a vórralo?
L ó re n ss.
(Come sopra)
Avócat!
M arch .
Ma sa va!
L ó ren ss.
Prest: na disgrassia!
M arch .
Una disgrassia?
(Entra Lórenss)
S
c e n a
2*.
Chi l’è ant ’l bai, a bsogna ben ch’a baia!
(Tornando serio)
Ma Luisa, tua fómna?...
A v ó c a t.
(
Alzandosi)
Oh,
ciutó, pare!
S’im parie d ’ chila l’eu pi nen córage...
E lassela parei... senssa ’n salut!...
L ó re n ss . S ’a veu l ’vnl, l’óm a nen temp
da
perde...
A v ó c a t.
(Risoluto)
Andóma: it l’has rasón.
(Al padre)
Vói salutela...
A l’è mia fómna, a capirà ’l dóver.
(Fa per partire).
S
c e n a
3*.
L u is a ,
che entrando, ode; e detti.
L u isa .
(Sgomenta)
Cos’ j ’elo, Secóndin?
A v ó c a t.
(Corre a lei e la bacxa)
Luisa!
(A Lórenss)
Andóma! (
Fuggono
).
Detti e
L ó re n s s ,
scamiciato, con fucile ad armacollo, te
braccia nude tinte di viola.
A v ó c a t.
Cosa j ’elo? Eben?
L ó ren ss.
(
Concitato)
A j ’è, sòr avócat, che ’l marches Frinco,
A la testa d' dósent paisan, arma
Cón d ’ij trend e d' fussij e l’è vnu drenta...
A v ó c a t.
Ma andóva drenta?
L ó re n ss .
Ant la sità.
A v ó c a t.
Perdio!
Eló staje gnun bón d' fè resistenssa?
L ó ren ss.
Autr che resiste! Sì, a l'han dime invece
Che eòi dèi bórgh San Roch l’han avisaló
Dèi móment bón, giusta, a sórprende ij nostri
Ch'ass batìo ’n sla piassa d ’ San Bernard...
Mi j ’era si, nt’ la córt, ch'i travasava,
Quand ch’a l’han dame cóla bruta neuva...
L ’hai pianti 11 ij me strass, l’hai pià ’l fusil,
E bele cóm’am ved, cón mie man lila,
I són vólà ns’él post...
A v ó c a t.
Perchè ch’it tòme?
Lórf.n ss.
Per avertiló che j ’afè s’ fan serio...
Fra Congiala (1) a tradiss, sòr avócat,
E a l'ha anciòìdà ’l canón d’santa CatÙfia;
E
‘1
brìgadiè Peyran (2) cón ij so sbiri,
Da la part, a resist, dèi seminari.
L ’arìv dèi Frinco a dèscóragia i nostri:
E as mórmóra già d’ chiel, o president,
Ch’a l’è nen là ns’él post, an mes al feu.
A v ó c a t. (
Con forza)
An mes al feu? Oh ri... j'andrai, perdìo,
A
móstreje a eòi fiach, còma ch’as bato,
Còma ch’a meujrò, s’a
fa
bsogn, i prodi.
(Girando per la scena)
Ti
va, Lórenss, a le sònè baudètta...
(3)
La mia spà... le pistole... ’l me bónett:
L6 veddran còst bónett an prima fila. (
Calmandosi)
Pare, ambrasseme... I sospireve... im guarde...
Im dirle d' restè!
M arch . (
Con forza)
Mai, Secóndin!
Una viltà, to pare, cònsigliete?
Prima d’adess ij me còrnei l’eu date...
Mach pi un it na dagh... Fa to dòvert...
A v ó c a t.
(Inginocckirnndosi)
Oh, benedir n e ,
iìm im i
ch’i
[vada a meujre...
M arch.
(Stringendogli it capo)
Meujre? Ti meujre?
(Tra commosso e ironico)
Eh, già, cosa mai feje?...
S
c e n a
4*.
L u is a
e
M arch.
L u isa .
Dòva vaio, papà?
M a rch .
Mah!... mi sai nen...
L u is a .
Ouaich autr pericòl, na minacia neuva.
I tase, papà March... Dunque i cónfesse...
M a rch .
Gnente i cónfesso...
L u is a .
Ma v'ambreuje, e i serche
Un inutil pretest per tranquileme!
L ’è un meis ch ’a dura còsta bruta vita
E d’ dòlòr e d'affann... piefla d’ paure
Per l ’avnì d ’ Secóndin, ch’a l’è ’l me car!
I ricordo i prim temp dèi nostr amòr,
Quand che, masnà ass peul disse, tuti dòi
I sógnavò d’uni nostra esistenssa,
Còme unio le fiòr che al lòngh die rive
I cbeuljo ant' ij pra, dsòra a Ciussan... (4)
Còme eòi prà l ’avnl fiorì i vèddìo.
La primavera eterna iss figuravo;
E còme an pressa a l’è arivà l’inverni
A sè sfeujo le fiòr dia giòventù
Sóta al gel dèi dòlòr, e le speransse
Sófócà da le lagrime a svanissó...
(Singhiozza)
M a rch .
(Commosso)
Adess a pióra, e mi... Bela figura
Ch’i fass a deme l’aria d ’cònsólela,
S’i l’hai veuja
d ’
piòrè tant còme chila!
(
Sforzandosi)
Cara Luisa... a bsogna fesse forssa...
A venta bin esse om... no, esse fómna...
I saine lon ch’im diaó? A j ’è ant la vita
D’ necessità tremende... Dal Mómmi»
Ai
sAffia un vent d’ feu, die neuve idee. —
Teh! ch’it ripetò, d’ còl baloas, le frad...
I veuj dì... Lò sai nen loo ch'i venj die...
Che ’l mtad l'è un grand pastiss... Che mi són vej
Che j'aquile fr a n tila ... tèm capisse...
Che l’amór e
1
prògne» són dòe gran coae...
Ch’at veni ben Secóndin. che mi t* venj ben...
Ch’a bsogna tnisse alegber, giuradissna...
Ch’a bsogna rie, rie... e teh! ch'i pióiòl
Luna. Am veni bea Secóndin? Papà, venj chénilò...
E mi dco ij venj beni.. Ma sta-ne còste
J'òre felici ch'i sógnavò ansema?
E la pas dò còsta dia tan k ?
Sempre unì!... Oh, ma qnand, quand ch’i lo sòma?
(1) Poiché l’Arò aveva obbligata anche i
Rigirai
a
prestar ssrvirio armato, il frate servita Cngiala era di
guardia ad un peno d ’artiglieria, che cedette sabato ai regL
(2)
Vincenso Feirano. cnstode deOs carceri, fa dai pià
wcrgia e coraggiosi ad reprimere la sommossa, condmvamto
la truppa dd Frinco, a w ^ aado per mirarnio a varie
schioppettate: fa fari che arrestò l’aw. Qnirico, Cagna a
l'Aiò.
()) Veramente
bmmdetta
significa srampaaln fastoso. Si
potoefcfce sostituire ssaspiceaMate «sAnè le cioch»*
(
4
)
Nd nsgfigents maanirrittn
é
legge Cinassa; d tra*
tsaà forse di Hntnam
3J